Prioritering transportcapaciteit onzorgvuldig opgesteld
Rechter vernietigt het prioriteringskader van de ACM voor het toewijzen van schaarse transportcapaciteit
Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) heeft het prioriteringskader van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) onderuit gehaald in de rechtszaak die volgde op het beroep van 14 partijen tegen het besluit. Het prioriteringskader geeft voorrang aan bepaalde partijen op de wachtrij voor transportcapaciteit die door netcongestie ontstaan is. De rechter heeft bevestigd dat de ACM een dergelijk kader vast mag stellen, maar de manier waarop het huidige kader is vastgesteld was onzorgvuldig. Het huidige kader blijft wel tot 1 januari 2026 geldig zodat de ACM tijd heeft een nieuw kader op te stellen.
Prioriteringskader
Transportcapaciteit wordt normaliter op basis van ‘first come, first serve’ uitgegeven. Dit houdt in dat aanvragen voor transportcapaciteit door netbeheerders worden behandeld op basis van het moment dat ze binnenkomen. Door netcongestie kan er beperkt transportcapaciteit uitgegeven worden en ontstaan wachtlijsten. Met het prioriteringskader heeft de ACM besloten dat bepaalde partijen voorrang krijgen op deze wachtrijen op basis van hun maatschappelijke waarde. De ACM heeft drie categorieën aangewezen die voorrang kunnen krijgen: congestieverzachters (partijen die netcongestie kunnen helpen verlichten), veiligheid (defensie, politie) en basisbehoeften (drinkwatervoorziening, onderwijs, woonbehoefte). Bij het opstellen van het kader heeft de ACM zich gebaseerd op de Europese Verordening Gasleveringszekerheid.
Beroep
Veertien partijen hebben op dit besluit beroep aangetekend. Het gaat hierbij om partijen die menen van dermate maatschappelijke waarde te zijn dat ook zij prioriteit zouden moeten krijgen. Onder deze partijen waren ook VEMW-leden vertegenwoordigd uit bijvoorbeeld de telecom- en transportsector. Het CBb is in deze zaak tot de conclusie gekomen dat de ACM wel degelijk bevoegd is om een prioriteringskader op te stellen. Echter, de manier waarop het huidige prioriteringskader is opgesteld is onzorgvuldig voorbereid en niet goed gemotiveerd, waarbij de betrokken belangen onvoldoende afgewogen zijn. Hiermee vernietigt het CBb het huidige prioriteringskader. In afwachting van een nieuw kader, en tot uiterlijk 1 januari 2026, blijft het huidige kader wel geldig.
Elektriciteitsnet voor iedereen essentieel
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “De uitspraak van het CBb is geen verassing. Het prioriteringskader van de ACM is opgesteld zonder de betrokken belangen voldoende in acht te nemen en de maatschappelijke waarde van verschillende ketens te onderkennen. Toegang tot het elektriciteitsnet is essentieel voor alle partijen op de wachtrij en het prioriteren van bepaalde groepen is geen oplossing voor het gebrek aan capaciteit. Het prioriteren van een beperkte groep partijen leidt slechts tot meer onzekerheid bij de partijen zonder prioriteit. VEMW is van mening dat partijen alleen prioriteit dienen te krijgen wanneer zij congestie verlichten en daarmee meer ruimte op het net creëren. Oftewel een bijdrage leveren aan het verkleinen van het probleem, namelijk een tekort aan netcapaciteit. Elke andere vorm van prioritering doet niets aan het probleem maar leidt tot onzekerheid en is simpelweg een kwestie van politieke voorkeur, waardoor het onmogelijk is voor de ACM om daadwerkelijk onafhankelijk en neutraal prioriteit te geven aan een beperkt aantal partijen.”