Kabinet zet met samenhangend pakket stevig in op energiebesparing
VEMW verheugd over effectieve aanpak
Minister Hermans (KGG) zet in op een samenhangend pakket om het energiebesparingsbeleid – vanuit de aangescherpte Europese EED-doelen en als belangrijke pijler in het Nationaal Plan Energiesysteem – te versterken. Met een steviger sturing op de besparingsdoelen, handhaving en toezicht op de besparingsplicht (normering en beprijzing) en een set van ondersteunende maatregelen (stimulering). De minister heeft de Tweede Kamer per brief geïnformeerd over haar voornemens.
Normeren en beprijzen
Waar het klimaat- en energiebeleid de afgelopen jaren gestuurd is op emissiereductie en specifieke doelen voor hernieuwbare energie gaat de minister dit voorjaar de effecten op energiegebruik meewegen in de Voorjaarsnota 2025. Een belangrijke aanleiding is het rapport van de Algemene Rekenkamer over de effectiviteit van de energiebesparingsplicht. Het blijkt nogal te schorten aan de naleving, inzicht, toezicht en handhaving. Doelen worden niet gehaald, zo blijkt uit het meest recente Klimaat- en Energieverkenning (KEV2024) van PBL. De minister overweegt om eventuele sectorwaarden voor de industrie, gebouwde omgeving, mobiliteit en landbouw op te nemen in de Voorjaarsnota. TNO heeft met CBS inmiddels een Monitor Energiebesparing opgesteld. Het kabinet werkt aan een auditplicht voor bedrijven en regels m.b.t. de duurzaamheid van warmte/koudetoevoer. Het kabinet zet ook in op extra middelen voor toezicht en handhaving door de Omgevingsdiensten. Een rapport van CE Delft over de regeling ‘Versterkte uitvoering energiebesparings- en informatieplicht’ (VUE) liet deze week nog zien dat de wens van de Omgevingsdiensten is om meer met eigen mensen te werken teneinde kennis intern op te bouwen en te borgen.
Stimuleren
Het kabinet is voornemens om een Energiebesparingsfonds op te richten. Binnen het Klimaatfonds is 150 miljoen euro gereserveerd ter ondersteuning van het mkb bij energiebesparing, waarvan 100 miljoen gereserveerd is voor een mogelijk besparingsfonds. Daarnaast wordt het budget van de regeling Versnelde klimaatinvesteringen industrie (VEKI) opgehoogd, en wordt een onderzoek gestart naar het opnemen van energiebesparing als voorwaarde bij subsidies, zoals de SDE++ (conclusies: zomer 2025). Het kabinet heeft toegezegd op korte termijn een schriftelijke toelichting te geven op de samenhang tussen de maatwerkafspraken en de energiebesparingsplicht van de betreffende bedrijven. Tot slot geeft de minister ook invulling aan de motie en het amendement Flach (SGP) om de bedrijven te ondersteunen bij het op de juiste manier implementeren van maatregelen in productieprocessen en installaties. Uit het zogenaamde Project 6-25, waarin VEMW (energie eindgebruikers) en FME (maakindustrie) hebben samengewerkt met onder meer RVO, is het effectief gebleken om bedrijven met een besparingsvraag te koppelen aan het kennis- en technologie-aanbod. Het kabinet gaat in samenwerking met RVO, FME, VEMW en de Omgevingsdiensten een meerjarig programma uitwerken (2025-2030). Startbudget in 2025: 1 miljoen euro.
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “het is begrijpelijk dat het kabinet inzet op vergroting van de naleving, inzicht, toezicht en handhaving met betrekking tot de energiebesparingsplicht. Dat creëert duidelijkheid. Maar minstens zo belangrijk is de toezegging van de minister om geen nieuwe nationale kop te zetten op de implementatie van de Europese EED-richtlijn, en om gericht bedrijven te stimuleren en ondersteunen om energie te besparen. Het programma van VEMW en FME is effectief gebleken, en we gaan nu samen met het ministerie en uitvoeringsinstantie RVO nieuwe stappen zetten gericht op oplossingen in plaats van toepassing van specifieke technieken. De mogelijkheid die nu wordt geboden om een meerjarig programma op te zetten heeft als bijkomend voordeel dat de opgedane kennis en ervaring breed kan worden gedeeld én toegepast, leidend tot significante energiebesparing."
Bron: Tweede Kamerbrief ministerie van KGG