Terug naar nieuws

ENTSOG: zekerstelling LNG-import en gasopslag blijven cruciaal voor Europese gasvoorziening

Gassen Beleid en toezicht, Levering31 oktober 2024Jacques van de Worp

De in ENTSOG georganiseerde Europese transmissiesysteembeheerders gas schatten op basis van scenario’s en simulaties in dat leveringszekerheid van de Europese gasvoorziening voor komend jaar goed geborgd is. Onder specifieke omstandigheden kunnen zich echter enkele mogelijke leveringsbeperkingen en knelpunten voordoen, met name in het oostelijk deel van de EU.

Onderzoek

ENTSOG heeft net als in de vorige editie (2023/24) een EU-brede simulatie van de gasvoorziening uitgevoerd, uitgaande van scenario's voor verstoring van de infrastructuur, met inbegrip van gevoeligheden in de winter (normale of koude omstandigheden, situaties met normale of grote vraag) en een analyse voor de zomer van 2025, maar ook voor de langere termijn, zoals een langdurige verstoring van de Russische gasvoorziening.

Voorziening

Met het grotendeels wegvallen van de Russische aanvoer van pijpleidingengas zijn de aanvoer van LNG en de levering uit Noorwegen – naast (een sterk afnemende) EU-interne gasproductie - de grootste bevoorradingsbronnen voor de Europese Unie.

De Europese gasinfrastructuur, met inbegrip van de projecten die dit jaar in gebruik zijn genomen en de uitbreidingen die de komende winter in gebruik zullen worden genomen, is goed toegerust om de energiezekerheid in de Unie mogelijk te maken, met een doelmatiger samenwerking tussen de EU-lidstaten. Onder specifieke omstandigheden kunnen zich echter enkele mogelijke leveringsbeperkingen en knelpunten voordoen, met name in het oostelijk deel van de EU.

Opslag

ENTSOG stelt vast dat het opslagniveau in de EU met 94% (1.083 TWh) op 1 oktober 2024 vergelijkbaar is met het niveau op hetzelfde moment vorig jaar. Dit is een resultaat van de hoge opslag vulgraad (gemiddeld-EU 59%) aan de begin van de injectieperiode, een lager gasverbruik in de loop der jaren en de door lidstaten ingevoerde maatregelen. Uit de beoordeling blijkt dat sommige Europese landen – op basis van nationale wetgeving - een deel van hun eigen gasvoorraad reserveren als strategische reserves.

Om de doelstelling van 90% vulgraad tegen het einde van de zomer van 2025 te bereiken, is het noodzakelijk om gas vast te houden aan het begin van het injectieseizoen (tussen 30% en 40%), afhankelijk van de beschikbaarheid van LNG. Europa zou aan het einde van het komende winterseizoen nog steeds een vulgraad van 40% kunnen bereiken voor de normale – referentie - winter. Een aanzienlijke onttrekking aan de opslagen vroeg in het winterseizoen zal resulteren in lagere opslagniveaus aan het einde van het seizoen, wat de flexibiliteit zou verminderen en het risico op inperking van de vraag in geval van koud weer zou vergroten. Dat kan optreden in het koude winter scenario met een lage LNG-aanvoer (worse case), met een opslagniveau einde winter van 11%.

Zorgen

Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: "Het door de Europese netbeheerders geschetste beeld over de leveringszekerheid gas is op zich positief met goed gevulde gasbergingen en een toenemende capaciteit voor de aanlanding van LNG. Toch zijn er ook zorgen over de voorziening. Zo hebben we voldoende capaciteit om LNG te importeren, maar of dat gas in voldoende mate onze kant op blijft stromen, is mede afhankelijk van de bereidheid om in geval van koude winters en economische ontwikkelingen hoge prijzen te betalen. De gasverbruikers in Europa worden al geconfronteerd met een structureel hogere gasprijs sinds 2022, hetgeen onze concurrentiepositie in de wereld verslechtert. Tijdens de energiecrisis (2022-2023) is de industriële productie in een aantal sectoren fors gereduceerd omdat de marktprijs voor gas historisch hoog en volatiel was. Voor sommige bedrijven is deze reductie blijvend. Het is dan ook zaak om alert te blijven.”

In onze Kennisbank is het rapport "ENTSOG WINTER SUPPLY OUTLOOK 2024/2025" te downloaden.