Nederlandse rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s) haalden in 2022 meer stikstof en fosfor uit het afvalwater. Ook was de restlozing op het oppervlaktewater voor deze stoffen lager dan in 2021. De restlozing van medicijnresten neemt langzaam toe. Dit komt door de vergrijzing en de bevolkingsaanwas. Dit blijkt uit cijfers van het CBS en de Emissieregistratie.
Stikstof en fosfor: hogere zuiveringsrendementen en lagere restlozing
Teveel stikstof en fosfor in het oppervlaktewater kan leiden tot vermesting. In 2022 werd door de RWZI’s 86 procent van de aangevoerde stikstofverbindingen (92 miljoen kilogram) verwijderd, dat is 1,4 procentpunt meer dan in 2021. Van de aangevoerde fosforverbindingen werd 88% (12,9 miljoen kilogram) gezuiverd, iets meer dan in 2021. Door de droogte in 2022 werd er minder rioolwater bij de RWZI’s aangeboden (bijna 8 procent minder dan in 2021). De zuiveringsrendementen waren niet eerder zo hoog. Dat is te danken aan verbeteringen in het zuiveringsproces maar ook aan het lagere volume afvalwater, waardoor de zuiveringsinstallaties beter functioneerden.
Het hogere zuiveringsrendement vertaalt zich in lagere restlozingen: de restlozing van stikstof (13 miljoen kilogram) was in 2022 bijna 10 procent lager dan een jaar eerder. Van fosfor daalde de restlozing vanuit de rioolwaterzuiveringsinstallaties met ruim 4 procent naar 1,6 miljoen kilogram. De zuiveringsrendementen voor de zware metalen zink en koper schommelen de laatste jaren rond de 83 procent respectievelijk 93 procent. De restlozing van deze stoffen nam in 2022 wel af: voor zink bedroeg de afname 2 procent; voor koper zelfs 10 procent.
Toename medicijnresten door vergrijzing en bevolkingsgroei
Door bevolkingsgroei en vergrijzing neemt het gebruik van medicijnen en de lozing van medicijnresten langzaam toe. Het gebruik van medicijnen zorgt ervoor dat medicijnresten via het toilet in het rioolwater terechtkomen. In totaal ging het in 2022 om circa 1,4 miljoen kilogram per jaar, waarvan de helft bestaat uit laxeermiddelen. Metformine, een anti-diabetesmiddel, heeft daarna met bijna 320 duizend kilogram de hoogste bijdrage. Sommige medicijnresten, zoals paracetamol, worden zeer goed verwijderd. Toch blijft gemiddeld 40 procent van de werkzame stof in de restlozing van de rioolwaterzuiveringsinstallaties aanwezig.
Voor vrijwel alle middelen geldt dat de restlozing gemiddeld 1 tot 1,5 procent per jaar toeneemt, evenredig aan de vergrijzing en de bevolkingsaanwas.
Bron: CBS