Handelingsperspectief verduurzaming industrie opnieuw fors verkleind
Aanzienlijke vertraging in realisatie van deel waterstof- en CCS-netwerken
Minister Jetten van Klimaat en Energie heeft de Tweede Kamer geïnformeerd over een nieuwe vertraging in de aanleg en ingebruikname van een deel van de transportinfrastructuur voor waterstof, ammoniak, CCS en gelijkstroom. De zogenaamde Delta Rhine Corridor van Botlek naar Boxtel zal niet eerder dan 2032 beschikbaar zijn voor de verduurzaming van de industrie in Nederland en Duitsland. Na onder meer de netcongestieproblematiek op de elektriciteitsnetten de volgende tegenslag voor de industrie die wil verduurzamen en de komende jaren de klimaatkosten alleen maar fors ziet oplopen zonder deze te kunnen beteugelen.
Corridor
De Delta Rhine Corridor (DRC) is een infrastructuur tracé met daarin ondergrondse buisleidingen en kabels in een strook die loopt van Rotterdam via Moerdijk naar Zuid-Limburg en Duitsland. Via deze leidingen en kabels kunnen waterstof, CO2, ammoniak en elektriciteit (gelijkstroom) vervoerd worden. De verduurzaming van de industriële clusters langs het tracé, doelstellingen voor duurzaamheid en de energietransitie kunnen hiermee een flinke impuls krijgen. Het project kent een ambitieuze scope met vele vraagstukken en uitdagingen op het gebied van veiligheid, ruimte, samenwerking met Duitsland en last but not least: de planning.
Voortgang
Belangrijk uitgangspunt voor DRC was een gezamenlijke aanleg waarbij alle modaliteiten in één aanlegtraject in de grond worden gelegd en één gezamenlijke ruimtelijke procedure wordt doorlopen. Dat blijkt echter inmiddels niet realistisch. Uit technische studies is gebleken dat de verschillende leidingen en kabels andere eigenschappen hebben met verschillende aanlegtechnieken, waardoor ze niet tegelijk, en ook niet even snel kunnen worden aangelegd. Zowel het kabinet als Gasunie achten het belang van een spoedige realisatie van de waterstof- en CO2-leidingen zo groot, dat aanleg in verschillende snelheden verstandig is.
De planning voor realisatie van de DRC is in 2023 al bijgesteld naar eind 2028, maar deze hield er nog geen rekening mee dat de gewenste realisatiemomenten van de verschillende modaliteiten niet gelijk op lopen. De planning van de eerste modaliteiten (waterstof, CO2) die worden aangelegd, schuift ten opzichte van de eerder gecommuniceerde projectplanning op met vier jaar, en mogelijk zal deze volgens het kabinet nog verder opschuiven. Vanuit liefst gezamenlijke procedures, met een gefaseerde aanleg met latere oplevertijden. Rekening houdend met onderzoeken naar onder meer de veiligheid van ammoniaktransport en gelijkstroomkabels in de buurt van buisleidingen.
Waterstof backbone
Minister Jetten (Klimaat en Energie) stelt in de Kamerbrief een aanzienlijk latere opleverdatum - 2032 - voor het deel van het waterstofnetwerk (backbone) van de Rotterdamse Haven naar Oost- en Zuid-Nederland te moet accepteren. Het uiteindelijke moment van inbedrijfname blijft afhankelijk van de snelheid waarmee de procedures kunnen worden doorlopen en de snelheid van het aanleggen. In afstemming met Gasunie wordt het uitrolplan voor de backbone hierop aangepast. Gasunie voorziet overigens dat de waterstofleiding vanaf de Botlek tot Boxtel onderdeel blijft van de DRC. Vanaf Boxtel zal Gasunie middels hergebruik van bestaande aardgasleidingen waterstof transporteren naar de Duitse grens en het industriecluster Chemelot.
Handelingsperspectief
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “na onder meer de netcongestieproblematiek op de elektriciteitsnetten is dit bericht over de infrastructuur in de Delta Rhine Corridor de volgende tegenslag voor de industrie. Die ziet de komende jaren de klimaatkosten alleen maar fors oplopen, maar heeft steeds minder handelingsperspectief om verduurzamingsprojecten te realiseren om zo de klimaatdoelen te halen, en de oplopende klimaatkosten te kunnen beteugelen.”
Bron: EZK Tweede Kamerbrief 27 juni 2024