Het wordt steeds duidelijker dat de energietransitie niet op zichzelf staat maar dat bedrijven in hun industrietransitie ook veranderingen doormaken in de grondstoffen die ze betrekken, de producten die ze maken en de besluiten die ze nemen. Zo komen naast de financieel-economische businesscase nieuwe strategische keuzes op tafel. Dat was de rode draad in de NPVI Inspiratietour van afgelopen vrijdag bij zinkproducent Nyrstar en bierbrouwer Swinkels.
Energiebesparing en elektrificatie
Zowel zinkproducent Nyrstar als bierbrouwer Swinkels hebben stappen gezet in energiebesparing én in elektrificatie van het proces en de warmtebehoefte. Zo is Nyrstar in 1972 overgestapt op elektrolytische processen (i.p.v. cokes/kolen) en zet men 100 procent groene stroom in voor de productie van zink. Daarnaast vindt er opwek van hernieuwbare energie plaats op het fabrieksterrein. Bovendien bereidt het bedrijf zijn productie voor op het leveren van flexcapaciteit door de productie af- en op te schalen, afhankelijk van het aanbod van energie van zon en wind. Swinkels Family Brewers investeerde in elektrische warmtepompen en optimaliseerde zijn warmtesysteem onder andere met warmtebuffers. Bij de energiebesparingen blijkt het genereren van proces- en utility-data essentieel.
Strategische goederen
De huidige geopolitieke situatie maakt het belang duidelijk van strategische autonomie m.b.t. goederen en grondstoffen. Dat betekent voor bedrijven dat ze naast het sluitend krijgen van een business case ook strategische overwegingen maken. Voor Nyrstar bijvoorbeeld gaat dat om cruciale en zeldzame metalen die in de grondstof (zinkerts) zitten, zoals kobalt, indium, germanium en gallium. Deze metalen zijn ook nodig voor de verduurzamingsopgave waar we maatschappelijk voor staan. Met onder meer de bouw van windturbines, hoogspanningsmasten, batterijen en zonnepanelen. Het zijn naast economische- ook strategische goederen, waarbij de Europese Unie inzet op vergroting van de onafhankelijkheid van derde landen door EU-interne productie en verwerking.
Ook een bierbrouwer kent strategische grond- en hulpstoffen. Zo wordt de beschikbaarheid van water in voldoende kwaliteit en kwantiteit een steeds grotere uitdaging, en vraagt de verkleining van de koolstof voetafdruk om strategische keuzes waar vandaan grondstoffen als gerst en hop worden betrokken.
Uitdagingen
Bedrijven worden in toenemende mate geconfronteerd met een stapeling aan kosten voor energie-, water- en netwerkgebruik, waarbij de concurrentiepositie t.o.v. de ons omringende landen en andere werelddelen steeds ongelijker wordt in ons nadeel. Tegenover de toenemende kosten staat een beperkt handelingsperspectief door de congestie op elektriciteitsnetten, de onzekerheden m.b.t. de waterstofvoorziening, en de stikstofproblematiek en de politieke druk om fossiele energie snel uit te faseren. En bedrijven die voorop lopen met strategische, duurzame keuzes worden daar nog lang niet altijd economisch voor gewaardeerd (toegevoegde waarde van groen). Dat is mede onderdeel van een veranderingsproces dat niet op alle aspecten in voortbrengingsketens in dezelfde snelheid verloopt. De grote uitdaging is de verduurzamingsstappen al wel te zetten én daarbij een perspectief te creëren dat bedrijven de transitie wel door kunnen maken.
De presentaties en filmpjes zullen binnenkort geplaatst worden op de website van het NPVI: https:\\verduurzamingindustrie.nl
Bron: VEMW, NPVI