Kabinet zet met routekaart in op bevordering van opslag van energie
Opslag cruciaal voor doeltreffende en doelmatige energievoorziening
Energieopslag is cruciaal voor een doeltreffende en doelmatige verduurzaming van de energievoorziening. De Routekaart Energieopslag - door het Kabinet aangeboden aan de Tweede Kamer - beoogt vanuit de verwachte ontwikkelingen m.b.t. vraag en aanbod in Nederland, die in beeld moeten komen met het Nationaal Plan Energiesysteem (NPE), in kaart te brengen welke acties nodig zijn om de opslag te bevorderen op de korte lange termijn. VEMW zal de komende maand de inhoud van de routekaart met belangstelling bestuderen.
Transitie energievoorziening
Wanneer er meer duurzame energie wordt geproduceerd dan nodig is, bijvoorbeeld met zonne- en windenergie, kan dat opgeslagen worden voor periodes dat dit er veel minder is. Een ander voordeel is dat het elektriciteitsnet meer ontlast wordt omdat niet alle opgewekte elektriciteit in een keer het net op moet. Daarnaast kan opslag zorgen voor strategische voorraden en leveringszekerheid. Naast opslag wordt overigens ook ingezet op andere flexibiliteitsbronnen, zoals flexibele vraagsturing, CO2-vrij regelbaar vermogen, interconnectie met buurlanden, import van waterstof(dragers) en conversie.
De opslag van energie wordt steeds belangrijker naarmate meer duurzame energie geproduceerd en gebruikt wordt in Nederland. Daarbij gaat het niet alleen om de opslag van elektriciteit, maar ook van moleculen (groen gas, waterstof) en warmte. Deze energiedragers zullen nodig zijn om te zorgen dat er voldoende flexibiliteit is in een duurzame energievoorziening met een intermitterend aanbod (zon, wind) en veranderende vraag (elektrificatie, waterstof). Reden voor het kabinet om een Routekaart Energieopslag aan te bieden aan de Tweede Kamer.
De Routekaart Energieopslag bevat een analyse van de huidige staat van energieopslag in Nederland en een overzicht van verwachte ontwikkelingen in de toekomst. Daarnaast inventariseert het rapport mogelijke acties voor een succesvolle uitrol van energieopslag in Nederland tot 2035, met specifieke actiehouders en beoogde deadlines. Tot slot geeft de routekaart een verdiepende analyse ter voorbereiding op beleidskeuzes die gemaakt moeten worden voor de langetermijnvisie van het Nationaal Plan Energiesysteem (NPE).
Elektriciteit
Het kabinet onderzoekt ook nieuwe toepassingen en technieken, waaronder innovatieve technieken met een langere opslagduur, zoals bijvoorbeeld Compressed Air (CAES), Liquefied Air (LAES) en flowbatterijen. Voor het slim aansluiten van elektrische auto’s op het net, waarbij de batterij dubbel wordt gebruikt voor mobiliteit én ondersteuning van het elektriciteitsnet, is met de Voorjaarsnota 403,8 mln euro gereserveerd, bovenop een bedrag voor de verplichting van opslag bij zonneparken (416,6 mln euro).
Moleculen
Voor moleculenopslag (o.a. gas en waterstof) zal het kabinet op korte termijn een langetermijnvisie gasopslag opstellen, beleid maken voor nieuwe vormen van ondergrondse energieopslag, verkennen hoe financiële zekerheid voor opslag in zoutcavernes kan worden gegarandeerd en een pilot ontwikkelen voor waterstofopslag in gasvelden. Met de voorjaarsnota is 125 mln euro gereserveerd om de financiële risico’s te dekken van grootschalige waterstofopslag. Dit bedrag kan verdubbeld worden voor extra cavernes indien nodig. Het kabinet verwacht dat voor bovengrondse moleculenopslag veel van de bestaande infrastructuur kan worden hergebruikt.
Warmte
Ook de opslag van warmte kan een belangrijke rol gaan spelen in de warmtepiekvraag, in de omzetting van overtollige elektriciteit en de energiebesparing door overtollig geproduceerde warmte – bijvoorbeeld in industriële productieprocessen - tijdelijk te kunnen bufferen (van minuten tot uren). Ook hier zijn verdere innovatie, opschaling en demonstratie- en procesintegratie-projecten nodig. Bijvoorbeeld in de combinatie van warmtepomp, e-boiler en warmtebuffer.