Terug naar nieuws

CBS: daling gebruik zoet oppervlaktewater en grondwater

Grondwater Oppervlaktewater Prijzen en tarieven30 maart 2023Roy Tummers

In 2021 is 4,3 procent minder zoet oppervlaktewater en grondwater onttrokken dan een jaar eerder. Dat blijkt uit recent door CBS gepubliceerde cijfers over het watergebruik in 2021. Er werd 7,9 miljard kubieke meter water onttrokken uit de bodem (grondwater) of uit zoet oppervlaktewater zoals rivieren en meren. Daarnaast werd 6,6 miljard zeewater gebruikt door de Nederlandse economie, 11,7 procent meer dan in 2020. Dat er minder zoet water is gebruikt komt vooral doordat de landbouwsector en energievoorziening een lager verbruik hadden.

Minder water gebruikt door de landbouwsector

In 2021 gebruikte de landbouwsector 124,4 miljoen kubieke meter water tegen 349,1 miljoen kubieke meter water het jaar ervoor. Dat is een daling van 64,4 procent. Het watergebruik in 2021 was daarmee weer op het niveau van 2017 en eerder. De jaren 2018, 2019 en 2020 hadden relatief droge lentes en zomers. Dit zorgde ervoor dat er meer grondwater en zoet oppervlaktewater is onttrokken voor het irrigeren van de gewassen. Het gebruik van drinkwater bleef in de periode van 2003 tot en met 2021 vrijwel gelijk. Drinkwater wordt vooral ingezet als drinkwater voor vee en schoonmaken van stallen.

Aandeel zout water neemt toe

De laatste jaren wordt steeds meer zout in plaats van zoet water gebruikt als koelwater. Energiecentrales gebruikten 9 miljard kubieke meter koelwater in 2021. Industriële bedrijven komen uit op ruim 3,2 miljard kubieke meter. Vanaf 2012 is dat koelwater steeds minder vaak zoet. Dit komt vooral door het beleid om nieuwe energiecentrales zoveel mogelijk aan de kust te vestigen, om zo de afhankelijkheid van zoet water te verminderen. In 2012 was het koelwater 62 procent zoet en 38 procent zout, tegen 35 procent zoet en 65 procent zout in 2021.

Watergebruik industrie redelijk stabiel

De cijfers over het watergebruik in de industrie vertonen geen grote verschillen ten opzichte van een jaar eerder. Zo nam het gebruik van leidingwater toe van 209 miljoen kubieke meter in 2020 tot 218 miljoen kubieke meter in 2021 terwijl het grondwatergebruik een lichte daling liet zien: van 113 miljoen kubieke meter in 2020 tot 108 miljoen kubieke meter in 2021. Het gebruik van oppervlaktewater nam toe van (bijna) 3 miljard kubieke meter tot 3,2 miljard kubieke meter.

Vooruitblik: zakelijk watergebruik zal afnemen

In 2022 werd de industrie geraakt door de energiecrisis. Door de torenhoge gasprijzen hebben meerdere grootgebruikers hun productie moeten verlagen. In een aantal gevallen werd de productie zelfs stopgezet. Dat zal ontegenzeggelijk hebben geleid tot een lager watergebruik. In welke mate dit heeft doorgewerkt zal blijken uit de watergebruikscijfers over 2022 die over een jaar door CBS worden gepubliceerd. Op de middellange termijn zal het gebruik van (drink)water per eenheid product naar verwachting verder afnemen. Het kabinet heeft grootgebruikers namelijk eind 2022 opgeroepen om het gebruik van drinkwater uiterlijk in 2035 met 20% te reduceren.

Bron: CBS