Maatwerkaanpak energie-intensieve industrie laat eerste concrete stappen zien
Scope van de aanpak is verbreed maar wel duidelijk ingekaderd
Het kabinet wil met onder meer een maatwerkaanpak de (basis)industrie stimuleren en ondersteunen om zijn verduurzamingsopgave in Nederland te realiseren. Om zo in Nederland de noodzakelijke producten te maken die we nu en in de toekomst elke dag gebruiken, en belangrijke kennis te ontwikkelen over het ontwikkelen en toepassen van sleuteltechnologieën. Technologieën die een bijdrage leveren aan de energie- en grondstoftransitie én aan een strategisch autonome positie van de maakindustrie in Nederland en Europa.
Maatwerkaanpak
Zoals al in het coalitieakkoord is opgenomen biedt het Kabinet de 20 grootste industriële CO2-uitstoters in Nederland (16 energie-intensieve industrieën en 4 afvalverbranders) de mogelijkheid van de zogenaamde maatwerkaanpak aan, om met een ‘ondersteuning op maat’ versneld 1 - 1.9 Mton extra CO2-reductie in 2030 te behalen. Bovenop het Klimaatakkoord. Naast afspraken over de emissiereductie worden - waar relevant - ook afspraken gemaakt over de stikstofreductie, verbetering van de leefomgeving (geluid, geur, uitstoot van bepaalde stoffen) en waarborging van de externe veiligheid. Onderdeel van de afspraken is ook het voorkomen van een zogenoemd ‘waterbedeffect’ met betrekking tot de dispensatierechten CO2-heffing. De maatwerkaanpak, als onderdeel van een Nationaal Programma Verduurzaming Industrie (PVI), is aanvullend op het generieke instrumentarium, zoals de SDE++-regeling en de CO2-heffing. Het kabinet zet erop in dat ook de grootste energie-intensieve bedrijven in Nederland blijven investeren, op basis van een versterking van het vestigingsklimaat en behoud van duurzame werkgelegenheid in Nederland.
Committering
Er zijn inmiddels vier Expressions of Principles (EoP’s) afgesloten, met Tata Steel Nederland (TSN), Dow Benelux, Nobian en OCI. Chemie- en zoutbedrijf Nobian wil 10 jaar eerder CO2-neutraal zijn dan gepland. De verduurzamingsplannen van Dow in Terneuzen moeten in 2030 voor 1.7 Mton CO2-reductie zorgen. Een Expression of Principles moet leiden tot een Joint Letter of Intent en vervolgens bindende maatwerkafspraken. OCI, dat ammoniak en methanol produceert, heeft de ambitie om de CO2-uitstoot met 35-75 procent en de stikstofuitstoot met 30 procent te verminderen voor 2030.
Uitdaging
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “de bedrijven staan voor complexe en ingrijpende aanpassingen, opereren momenteel onder turbulente marktomstandigheden en staan voor grote investeringen voor de korte en lange termijn. Met concrete oplossingen voor vraagstukken m.b.t. energie, grondstoffen, klimaat, werknemers, toeleveranciers en de omgeving van bedrijven. Dit vraagt om een zorgvuldig proces. Het is goed te zien dat er inmiddels een aantal EoP’s is afgesloten, waarbij de scope weliswaar breed is, maar inmiddels ook duidelijk ingekaderd is. Met een betrokkenheid van meerdere beleidsministeries zoals EZK en IenW, en met aandacht voor de bedrijven die niet tot de 20 grootsten en/of tot de 5 grote clusters horen. Voor het welslagen van de maatwerkafspraken en de energietransitie is het wel essentieel dat de problematiek rond tijdige beschikbaarheid van infrastructuur inclusief planvorming en vergunningen concreet en snel wordt aangepakt en opgelost. In samenwerking met netgebruikers. Wij zullen dat nauwgezet blijven volgen.”