Een voortzetting van de zogenaamde Indirecte Kostencompensatie (IKC) is nodig om een gelijk speelveld te creëren voor de Nederlandse industrie die blootgesteld is aan de wereldmarkt. Die compensatie doet niks af aan alle initiatieven en inspanningen die zijn gericht op een koolstofarme elektriciteitsproductie en de verduurzaming van het industriële energiegebruik, en draagt juist bij aan een perspectief voor een duurzame industrie in ons land. Dat is de boodschap van VEMW aan het kabinet.
Compensatie
Emissierechten geven lidstaten van en bedrijven in de Europese Unie sinds 2005 het recht om CO2 uit te stoten. Het Europese systeem van emissiehandel (EU-ETS) verplicht Europese elektriciteitsproducenten om emissierechten aan te kopen voor hun CO2-uitstoot. De kosten hiervan berekenen zij door in de elektriciteitsprijzen. Europese bedrijven hebben hierdoor hogere elektriciteitskosten. Bedrijven die actief zijn op de wereldmarkt ervaren een concurrentienadeel ten opzichte van ondernemingen uit landen buiten Europa. Dit brengt een koolstofweglekrisico ('carbon leakage') met zich mee. Er is sprake van carbon leakage als productie met bijhorende CO2-uitstoot zich verplaatst van binnen de EU naar buiten de EU vanwege de lasten en kosten van het Europese emissiehandelssysteem.
De regeling Indirecte kostencompensatie (IKC) verlaagt dit risico door de indirecte ETS-kosten die bedrijven maken bij hun productie te compenseren. De regeling is beschikbaar voor bedrijven uit enkele specifieke door Brussel aangewezen bedrijfstakken, zoals de metaal- en papierindustrie.
Continuering
De IKC-regeling bestond al enige jaren en is vorig jaar afgelopen. De regeling werd gefinancierd uit de opbrengst van de emissierechtenveilingen die de staat organiseert. In 2021 was de opbrengst van die emissierechtenveilingen ruim 885 mln euro. Die opbrengst is fors gestegen doordat de emissieprijs van een niveau van rond de 30 euro/ton is gestegen naar 89 euro/ton. De IKC-pot is juist afgenomen de afgelopen jaren van een niveau van 180 naar 80 mln euro/jaar.
Voorzitter Gertjan Lankhorst van VEMW: "De IKC-regeling is nodig zolang er geen gelijk speelveld is en zolang fossiele energie een groot deel van de elektriciteitsproductiemix uitmaakt. De Europese Commissie heeft een Nederlands plan goedgekeurd om maximaal 835 mln euro in 5 jaar, dus 167 mln euro/jaar, beschikbaar te stellen voor indirecte kostencompensatie aan bedrijven op de Carbon-Leakage-lijst om zo de concurrentiepositie van onze industrie te ondersteunen door verbetering van het -ongelijke - speelveld. Tegelijkertijd zijn ook plannen van Duitsland en Finland goedgekeurd. Met de Europese goedkeuring is het geld er nog niet. Wij roepen het kabinet op om de regeling snel in te voeren om te voorkomen dat nog meer bedrijven in Nederland - zoals aluminiumproducent Aldel en zinkproducent Nyrstar - hun productie terugschroeven en verleggen naar andere landen die al wel kostenreducerende maatregelen hebben ingevoerd. Zodat de economie en de verduurzaming daarvan in Néderland wordt gestimuleerd via initiatieven en inspanningen die de afgelopen 5 jaar al zijn ingezet."
Luister hier het radiofragment NPO Radio 1 Dit is de Dag (Voorzitter VEMW, Gertjan Lankhorst en Maria van der Heijden van het duurzame-bedrijvennetwerk MVO)