Warmte uitkoppeling krijgt momentum en blijft weg van lange adem
Wil, ambitie en visie doorslaggevend voor resultaat
De uitkoppeling van (rest)warmte tussen afvalverwerkingsbedrijven, de industrie en de gebouwde omgeving krijg een momentum met recente ontwikkelingen in Twente (Twence-Grolsch) en Zuid-Holland (aankoppeling Leiden op Warmtelinq). En het blijkt nog steeds een weg van lange adem, waarbij de wil, ambitie en visie van de uitkoppelende partijen doorslaggevend zijn voor het resultaat. Dat bleek afgelopen vrijdag tijdens de inspiratietour van RVO, VEMW en NVDE die plaatsvond bij Twence en Grolsch in Enschede.
Verduurzaming
De verduurzaming van de industriële warmtevraag is een belangrijk deel van de energietransitie, die onlosmakelijk is verbonden met een industrietransitie en een verschuiving van een lineaire naar een circulaire economie. Daarbij liggen de uitdagingen niet alleen binnen een inrichting, maar ook in de afstemming met lokale (CES), regionale (RES) en landelijke (Klimaatakkoord, regie, middelen) niveau’s als het gaat om de beschikbaarheid van voldoende en betaalbare energie(dragers) en een betrouwbare infrastructuur.
Project
Met behulp van de uitkoppeling van warm water van afvalverwerkingsbedrijf Twence is bierbrouwer Grolsch een behoorlijke stap (72 procent!) dichterbij het doel om in 2025 een uitstootvrije brouwerij te worden. Grolsch heeft er voor gekozen om haar warmtevoorziening (105 C) geheel te baseren op het uitgekoppelde warme water. Het biogas dat Grolsch produceert (1 mln m3) uit haar eigen reststromen (afvalwater) wordt nu niet langer in de brouwerij gebruikt, maar opgewerkt tot groen gas dat ingevoed wordt op het openbare net. Met het project bespaart Grolsch zo’n 3 mln m3 aardgas en vermijdt het de uitstoot van 5,5 kton CO2 per jaar met een relatief beperkte investering, omdat Twence in de in- en uitkoppeling en de verbinding investeert.
Grolsch haakt op bedrijventerrein Marssteden (afstand 1,3 km) aan op een bestaande uitkoppeling tussen Twence (afstand 5 km) en de gebouwde omgeving.
Lange adem
De eerste bespreking tussen Twence en Grolsch vond plaats in 2003. Vijf jaar later werden de mogelijkheden besproken om de brouwerij aan te sluiten op een nieuw aan te leggen stoomleiding. Nog weer tien jaar later (2018) is een studie gedaan naar de verduurzaming van de industriecluster Hengelo. In 2019 hebben Grolsch en Twence besloten samen te gaan werken, hetgeen in november 2021 heeft geleid tot een definitief investeringsbesluit. Het gehele uitkoppelingssysteem wordt in december 2022 in gebruik genomen.
De uitkoppeling van warmte blijkt steeds weer een weg van lange adem te zijn. Veelal zijn in de keten verschillende partijen betrokken met verschillende belangen, competenties, commerciële posities en financiële risicostellingen. In het geval van Twence en Grolsch moet een statisch systeem (stadsverwarming) verbonden worden met een fluctuerend systeem (industrie), waardoor ook aanvullende projecten noodzakelijk zijn. Daarnaast lever ook de wetgeving nogal eens uitdagingen op.