Dubbel betalen voor koolstof in combinatie met historisch hoge energieprijzen fnuikend voor concurrentiepositie bedrijven
Noodroep om perspectief op voortzetting indirecte kostencompensatie
VEMW roept de regering op om de indirecte kostencompensatie (IKC) voor energie-intensieve bedrijven op een voldoende niveau voort te zetten en ze zo een perspectief te bieden door het speelveld met de ons omringende landen gelijk te trekken en dubbelbetaling van koolstofkosten te voorkomen. De middelen zijn er: de financiering komt niet ten laste van de algemene middelen maar uit de opbrengsten van de veiling van elektriciteitstransport grenscapaciteit.
Indirecte Kostencompensatie
Elektriciteitsproducenten vallen onder het Europese emissiehandelssysteem EU ETS en betalen daarom extra CO2 kosten voor hun productie. Die extra kosten worden doorberekend in de elektriciteitsprijs. De Europese Commissie staat lidstaten toe om compensatie te verlenen aan bedrijven die veel elektriciteit verbruiken, en bij wie de indirecte kosten het hoogst liggen. Energie-intensieve bedrijven zouden dubbel moeten betalen: voor hun eigen CO2 kosten, en voor die van de elektriciteitsproducenten. Het doel van deze regeling is het voorkomen van weglekken van de activiteiten van energie-intensieve bedrijven, ook wel carbon leakage genoemd. Bedrijven die deze compensatie mogen ontvangen moeten actief zijn in sectoren die door de Commissie aangemerkt zijn als carbon leakage-gevoelig. De Europese Commissie werkt aan een herziening de regeling. Het staat de lidstaten vrij om kostencompensatie al dan niet toe te passen.
In de Rijksbegroting van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) was voor de regeling indirecte kostencompensatie ETS in uitkeringsjaar 2020 nog een bedrag opgenomen van 110,6 mln euro en in 2021 van 179 mln euro. Electro-intensieve bedrijven moesten aangesloten zijn bij de energieconvenanten (MEE, MJA-3) en behoren tot één van 15 geselecteerde bedrijfstakken, waarvan de chemie, metaal (staal, aluminium) en papier&karton de belangrijkste zijn. Het aantal sectoren is inmiddels verminderd. Vanaf 2022 wordt er veel minder (81,6 mln euro in de Rijksbegroting 2022) en daarna mogelijk niets meer uitgekeerd. De convenanten zijn afgelopen en ook de vrijstelling Energiebelasting boven een verbruik van 10 mln kWh is vervallen.
Speelveld
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “het is ons een doorn in het oog dat de Nederlandse regering, anders dan die in lidstaten als Duitsland, België en Frankrijk niet bereidt lijkt om indirecte kostencompensatie effectief toe te passen. Consequentie is een ongelijk speelveld, waarbij de lasten in Nederland toenemen, ook al door het vervallen van de vrijstelling Energiebelasting boven de 10 mln kWh. Bedrijven worden óók nog eens geconfronteerd met een grote en toenemende voorfinancieringsopgave, omdat uitkering van de IKC pas na een jaar plaats vindt. Dit in een tijd van historisch hoge energiekosten en een CO2-prijsontwikkeling die record op record stapelt. Wij roepen de Nederlandse regering dan ook op om de elektro-intensieve bedrijven een perspectief te bieden door het speelveld gelijk te trekken en dubbelbetaling te voorkomen met een meerjarige voortzetting van de IKC-regeling. De middelen zijn er: de financiering komt niet ten laste van de algemene middelen maar uit de opbrengsten van de veiling van elektriciteitstransport grenscapaciteit.”
VEMW, 8 februari 2022