Europese Commissie publiceert voorstel duurzame gas- en waterstofmarkt
Tweede deel Fit for 55 gepubliceerd: Hydrogen and Decarbonised Gas Package
De Europese commissie heeft het waterstof en gasmarkt decarbonisatie pakket gepubliceerd. Dit pakket is onderdeel van het Fit For 55 pakket. VEMW is positief dat de gasregulering geactualiseerd wordt naar de huidige markt, maar er zijn punten die een verdere uitwerking nodig hebben.
Waterstof- en Gasmarkt- verduurzamingspakket
De voorstellen in het waterstof- en gasmarkt- verduurzamingspakket zullen een grote invloed hebben op de vormgeving van de gas- en waterstofmarkt en de benodigde infrastructuur die nodig is om waterstof te transporteren en op te slaan. In het pakket wordt zowel de marktordening voor de gas- en waterstofmarkt als de regelgeving voor de waterstofinfrastructuur uitgewerkt. Daarnaast worden overkoepelende organisaties voor waterstof infrastructuur (ENNOH) en Regionale Netbeheerders (EU DSO) voorgesteld.
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “De Commissie zet grote stappen met de Richtlijn en de Verordening voor de emissiereductie in Europa. Zonder de ontwikkeling van een Europees waterstof netwerk is het voor veel bedrijven onmogelijk om op een doelmatige manier hun CO2 emissies te verminderen. Het is niet doeltreffend noch doelmatig om de gehele energiebehoefte te elektrificeren. Los nog van het feit dat moleculen waaronder waterstof nodig zijn als grondstof. Voor de industrie is het noodzakelijk dat de juiste randvoorwaarden voor het netwerk worden vastgesteld: een betaalbaar, betrouwbaar waterstof netwerk met rechtszekerheid en een sterke rechtspositie voor aangeslotenen en een zekere vrijheid voor ontwikkeling van hun eigen waterstof netwerk. In het huidig wetsvoorstel wordt helaas niet aan alle randvoorwaarden voldaan. Tot 2031 hoeft bijvoorbeeld het recht op een aansluiting niet te gelden en dit leidt tot een systeem van “onderhandelde toegang” met “onderhandelde tarieven”. Van de vrijmaking van de aardgasmarkt weten we dat deze structuur niet werkt en de rechtspositie van aangeslotenen ondermijnt. Daarnaast is het onduidelijk hoe omgegaan gaat worden met de bestaande waterstof infrastructuur. In de Richtlijn is geen voorstel gedaan voor gesloten distributie systemen of directe lijnen voor waterstof en dit heeft een grote invloed op private waterstof infrastructuur die ook in Nederland aanwezig is. VEMW zal de komende maanden het gesprek aangaan en onze zorgen kenbaar maken zodat de rechtszekerheid van aangeslotenen geborgd blijft.”
Hernieuwbare gassen
De Europese Commissie wil met dit pakket het gebruik van hernieuwbare gassen en waterstof stimuleren. Als eerste stap stelt de Commissie voor om bijmenging van waterstof tot 5 volumeprocent in het Europese gasnet mogelijk te maken en spreekt daarmee haar voorkeur uit voor direct gebruik van waterstof. Daarnaast probeert de Commissie de barrières voor invoeding van hernieuwbare gassen te verlagen. Hernieuwbare gassen krijgen ongeacht de gaskwaliteit recht op aansluiting en een korting op de nettarieven voor invoeding. Grünfeld: “De Europese Commissie lijkt de verduurzaming van de voorziening belangrijker te vinden dan de kwaliteitswaarborging van het product dat getransporteerd en geleverd wordt. Dit kan grote consequenties hebben voor de Nederlandse en Europese industrie. Industriële installaties zijn geoptimaliseerd op de gaskwaliteit om zo de hoogst mogelijke efficiëntie te bereiken. Door het huidige wetsvoorstel zouden de bedrijven zich moeten aanpassen aan een systeem met een lagere en volatielere gaskwaliteit. Dit bemoeilijkt niet alleen de business case maar kan ook het behalen van de energiebesparingsdoelstellingen uit de EED-Richtlijn onder druk zetten doordat deze industriële installaties minder efficiënt gaan draaien.”
VEMW, 20 december 2021