Concretisering Europees klimaatbeleid kan bijdrage geven aan gelijk speelveld
Coherente invulling en tijdige beschikbaarheid infrastructuur essentieel
De Europese Commissie presenteert een omvangrijk ‘fit for 55’ pakket met 12 gewijzigde of nieuwe reguleringen, dat moet leiden tot een emissiereductie van 55 procent in 2030 t.o.v. 1990. Het betreft onder meer richtlijnen voor emissiehandel (ETS), duurzame energie, klimaatneutrale gassen (groen gas, waterstof), een koolstofheffing aan de EU-buitengrenzen (CBAM), en energiebelastingen. VEMW juicht een Europees kader toe en stelt vraagtekens t.a.v. een coherente invulling en uitvoering, en een tijdige beschikbaarheid van voldoende infrastructuur.
Emissiereductie
De beprijzing van CO2-emissies gebeurt sinds 2005 door het emissiehandelssysteem ETS, waarbij het uitstootplafond jaarlijks wordt verlaagd en het aantal rechten beperkt. De industrie krijgt deels vrije rechten toegekend, maar dat aantal rechten en de bedrijven die daarvan gebruik kunnen maken wordt steeds verder beperkt. Dit alles heeft ertoe geleid dat de prijs inmiddels meer dan 50 euro/ton bedraagt, en de prognoses gaan richting de 125 euro/ton in 2030. De Europese Commissie ontwikkelt nu plannen om een koolstofheffing aan de grens (CBAM) in te gaan voeren om een gelijk speelveld te kunnen creëren met bedrijven die elders in de wereld geproduceerde goederen die zij exporteren naar de Europese Unie. Met een aanpassing van de ETS-richtlijn zouden de Europese bedrijven tegelijkertijd minder vrije rechten toegewezen krijgen en worden de regels voor het doorverkopen van die rechten aangescherpt. Dat zal met name pijn doen voor Europese bedrijven die exporteren buiten de EU.
Concretisering
Voorzitter van VEMW Gertjan Lankhorst: “De Europese Commissie concretiseert met het ‘fit for 55’ pakket de eerder met de lidstaten overeengekomen doelen om het transitiepad naar een klimaatneutrale energievoorziening in 2050 mogelijk te maken. Die concretisering is nodig omdat de transitie een ongekend, complex en dynamisch proces is. We juichen het toe dat er nu een Europees kader is omdat het klimaat zich niets aantrekt van landsgrenzen. Het pakket kan een bijdrage gaan leveren aan het creëren van een gelijk speelveld. De uitwerking van het omvangrijke pakket van 12 reguleringen, waaronder ETS, CBAM, hernieuwbare energie, taxonomie, verboden staatssteun, en dergelijke roept wel nog veel vraagtekens op, met name ook omdat de voorgestelde aanpassingen in de reguleringen niet altijd coherent zullen zijn en de beoogde intentie voorbij kunnen schieten. Een zorgpunt is, zeker ook in Nederland, de tijdige realisatie van de benodigde infrastructuur en hernieuwbaar aanbod van energie. Hier zijn niet alleen de netbeheerders aan zet, maar ook de overheden, die de verantwoordelijkheid moeten nemen voor een effectieve en doelmatige uitrol van infrastructuur, de ruimtelijke inpassing en de vergunningverlening. Met inachtneming van de rechtszekerheid en rechtsbescherming voor alle betrokkenen.”
Het fit for 55 klimaatpakket wordt na de zomer besproken door het Europees Parlement en de Europese Raad, die zullen stemmen over alle individuele wetsvoorstellen.
VEMW, 14 juli 2021