IEA legt met energie routekaart 2050 vinger op gevoelige plek
Uitdagingen tonen noodzaak urgente beslissingen nieuwe kabinet
Het Internationale Energie Agentschap (IEA) publiceerde vandaag haar uitgebreide energie routekaart onder de titel ‘Net zero by 2050’. Het rapport is opgesteld t.b.v. de volgende VN klimaatconferentie in Glasgow in november van dit jaar (COP26). Het IEA concludeert dat waar steeds meer landen beloven in 2050 de netto emissies tot nul te brengen, ze tekort schieten in de maatregelen die daarvoor nodig zijn om de wereldwijde temperatuurstijging onder de 1,5 graad Celsius te houden. Volgens VEMW legt het IEA de vinger op de gevoelige plek en tonen de uitdagingen de noodzaak aan van urgente beslissingen voor het nieuwe kabinet.
Routekaart
In de routekaart zet het IEA uiteen hoe de netto emissies tot nul kunnen worden gereduceerd met inachtneming van een stabiele voorzieningszekerheid, toegang tot energiebronnen en een robuuste economische groei (+4 procent GDP in 2030). De onderzoekers zetten maar liefst 400 mijlpalen tot 2050, waarvan de belangrijkste zijn het stoppen met investeren in nieuwe exploratie van fossiele energiebronnen, nieuwe kolencentrales, de verkoop van verbrandingsmotoren in de mobiliteitssector vanaf 2035 en nul emissie in de wereldwijde elektriciteitsproductie vanaf 2040.
De routekaart van het IEA komt uit op een wereldwijde energiebehoefte in 2050 die 8 procent lager is dan in 2020, maar met een twee keer zo grote economie en 2 mrd meer mensen. Zo’n 90 procent van de elektriciteitsproductie moet in 2050 uit hernieuwbare bronnen komen; zo’n 70 procent uit zon en wind en de rest uit nucleaire energie. Het gebruik van fossiel valt volgens het IEA terug tot zo’n 20 procent van het huidige gebruik, met name als grondstof voor plastics e.d. (combinatie met CCS en CCU).
Technologieën
Al op korte termijn moet maximaal ingezet worden op hernieuwbare energie uit met name wind (390 GW in 2030) en zon (630 GW in 2030). Ook de wereldwijde energiebesparing moet met een factor 3 versneld worden tot 4 procent per jaar in 2030. Het IEA is er van overtuigd dat de opgave tot 2030 grotendeels gerealiseerd kan worden met bestaande technologie. Laat onverlet dat om de doelen in 2050 te halen, nu al ingezet moet worden op een versnelling van de innovatie van technologie om te komen tot een tijdige opschaling van bijvoorbeeld elektrolyse, direct-air-capture en geavanceerde batterijen. Volgens het IEA is tegen 2030 een wereldwijd energie investeringsniveau nodig van 5.000 mrd dollar per jaar.
Het rapport gaat ook in op – maatschappelijke – onzekerheden zoals de inzet van biomassa, CO2-opslag (CCS), gedragsveranderingen, toegang tot elektriciteit en koolstofarme warmte, als ook de toenemende behoefte aan elektriciteit in de energiemix, dataveiligheid en schaarste aan zeldzame mineralen (metalen).
Urgentie
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “het is opmerkelijk dat het IEA oproept om te stoppen met nieuwe investeringen in fossiele energie exploratie en productie, wetend dat het wereldwijde gebruik van fossiel energie de komende jaren nog aanzienlijk zal zijn. Daarnaast is het helder dat alle bestaande technologie voor opwek, transport, opslag en – industrieel - gebruik van energie de komende jaren nodig is, omdat de grote doorbraaktechnologieën nog verder ontwikkeld en opgeschaald moeten worden. Het IEA legt de vinger op de gevoelige plek met de nadruk op de uitdaging om besluiten te nemen over emissiereductiemaatregelen. Een uitdaging ook voor het nieuwe kabinet om snel en concreet te besluiten over onder meer de aanleg van - en investeringen in - nieuwe infrastructuur, de opwek van hernieuwbare energie en de opschaling van CO2-vrije waterstofproductie.”