Fundamentele rechten aangeslotenen onder druk!
VEMW: zorg over uitgekleed recht op aansluiting en transport in Energiewet 1.0
Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) heeft het wetsvoorstel voor de Energiewet 1.0 geconsulteerd, na eerder een werkdocument ‘Contouren van de Energiewet 1.0’ te hebben geconsulteerd. VEMW heeft in overleg met haar leden een zienswijze opgesteld en ingediend. Goede energiewetgeving biedt de randvoorwaarden voor een succesvolle energietransitie onder gelijktijdig behoud van een betrouwbare en betaalbare voorziening. In dat licht is VEMW verheugd met deze doelstelling en ondersteunt enkele wijzigingen nadrukkelijk. Tegelijkertijd stuit het huidige voorstel ook op enkele fundamentele bezwaren, bijvoorbeeld als het gaat om het recht op een aansluiting en op transport.
Recht op netwerktoegang
Bij het huidige wetstekstvoorstel wordt het recht op toegang tot het elektriciteitsnet significant afgezwakt als antwoord op het toenemende tekort aan netcapaciteit. Hierbij gaat het zowel om het recht op een aansluiting als het recht op transportcapaciteit. De voorgestelde wijzigingen lossen weliswaar een juridisch probleem van de netbeheerders op door opschorting van hun aansluit- en transporttaken toe te staan, maar brengen daarmee de effectieve netwerktoegang van grootverbruikers in gevaar. Daarmee brengt het wetsvoorstel niet alleen de leveringszekerheid in gevaar, maar ook de haalbaarheid van de klimaatdoelstellingen voor de grootverbruikers. VEMW pleit daarom voor het oplossen van de óórzaak voor het tekort aan netwerkcapaciteit, o.a. door een volledigere uitvoering te geven aan het TIKI-advies. Zonder een passende oplossing vreest VEMW voor de haalbaarheid van de industrietransitie, hetgeen niet in het belang van de industrie is, noch van de overheid.
Innovatie faciliteren op GDS en directe lijn
VEMW stelt bij haar zienswijze een aantal concrete verbeteringen voor om innovatieve projecten te faciliteren die de energietransitie verder kunnen helpen. Projecten die het openbare elektriciteitsnet kunnen ontlasten, zoals lokale waterstofproductie of duurzame elektriciteitsopwekking, moeten niet door een juridisch etiket als directe lijn of gesloten systeem worden verhinderd. De voorstellen die in de zienswijze van VEMW en in eerder overleg met EZK zijn genoemd, bieden ruimte voor dergelijke innovaties zonder de rechtszekerheid van aangeslotenen te schaden.
Hans Grünfeld, algemeen directeur van VEMW: “De herziening en samenvoeging van de Elektriciteits- en Gaswet biedt de mogelijkheid om het juridisch kader van de energiesector te versterken met het oog op de energietransitie. Hoewel we verheugd zijn met deze stap stellen wij helaas vast dat de voorgestelde oplossingsrichtingen op punten de rechtspositie van aangeslotenen verzwakt. In plaats van de achterliggende problematiek en de oorzaak die leidt tot een tekort aan netcapaciteit op te lossen, worden de rechten van aangesloten op een netaansluiting en transport beperkt. Ook ontbreekt een wettelijk kader voor waterstof. Daar bestaat grote behoefte aan in verband met de toekomstige benutting van ons aardgasnet voor transport en distributie van waterstof. VEMW maakt zich hierdoor zorgen over deze belemmeringen voor de energietransitie met name voor grootverbruikers. Wij gaan dan ook graag met het ministerie in gesprek om het wetsvoorstel te verbeteren.”