Minister Wiebes ziet geen nieuwe handvatten in Initiatiefnota netcapaciteit
Minister deelt waardering en kritiekpunten VEMW
Op 3 september jl. publiceerde D66 een Initiatiefnota, waarin oplossingsrichtingen worden uiteengezet voor het elektriciteitsnetcapaciteitstekort. VEMW waardeerde de aandacht voor het probleem, maar wees middels een zienswijze op enkele fundamentele misvattingen in zowel de probleemstelling als de oplossingsrichtingen in de nota. In de formele reactie van minister Wiebes onderkent hij de door VEMW gesignaleerde zorgpunten.
Doelmatige investeringen
In de Initiatiefnota van D66 is voorgesteld een Rijksarchitect in te stellen die netwerkinvesteringen vooraf goedkeurt. In onze zienswijze wijzen wij erop dat de tweejaarlijkse investeringsplannen voorzien in deze coördinatiebehoefte, waarbij meerdere bestaande en toekomstige coördinatiemechanismen ondersteuning bieden. Bovendien borgen de investeringsplannen, in tegenstelling tot de voorgestelde Rijksarchitect, niet alleen duurzaamheid en leveringszekerheid van het net, maar ook de doelmatigheid van investeringen. De minister geeft eenzelfde uitleg en wijst op de rol van nieuwe initiatieven zoals de Regionale energiestrategieën (RES) en de implementatie van het TIKI-advies. Wanneer besloten is tot het doen van investeringen, kunnen langdurige vergunningsprocedures leiden tot lange uitvoeringstermijnen. De roep om een stroomlijning van ruimtelijke vergunningsprocedures, zoals deze wordt geuit in de Initiatiefnota, onderschrijven zowel VEMW als de minister volledig.
Proactieve investeringen
Waar in de nota gepleit wordt voor het mogelijk maken van proactieve netwerkinvesteringen door de netbeheerder, wijst VEMW er in de zienswijze op dat anticiperende netverzwaringen nu al mogelijk zijn. VEMW ageert tegen verdere stimulering van de netbeheerder middels een eenzijdige afschuiving van het investeringsrisico op de aangeslotenen. Dit is ook de positie van de ACM en, blijkens de reactie van de minister, de positie van het ministerie van EZK. Zoals in de VEMW-zienswijze betoogd, leidt de huidige investeringsmethodiek niet tot een belemmering van proactieve investeringen. Voor het investeringsrisico ontvangt de netbeheerder immers nu al een vergoeding.
Markttoegang
In de Initiatiefnota wordt het koperen plaatprincipe ter discussie gesteld, maar ook verkeerd begrepen. VEMW licht in haar zienswijze toe dat het koperen plaatprincipe een abstract concept is, waarmee wordt bedoeld dat elke afnemer, ongeacht zijn locatie, recht heeft op toegang tot de elektriciteitsmarkt. Het koperen plaatprincipe betekent niet dat het elektriciteitsnet daadwerkelijk als koperen plaat functioneert, waarbij ongelimiteerd elektriciteitstransport mogelijk is van en naar elke locatie in Nederland. Wachttijden zijn bijvoorbeeld een standaardprocedure bij aansluiting of het toewijzen van transportcapaciteit. De minister volgt deze redenering: “de vrijheid van aansluiting en transport, handel en productie (...) zijn kernwaarden die ik binnen de grenzen van het fysieke elektriciteitssysteem overeind wil houden.”