Nederlands Klimaatakkoord scoort niet overal voldoende
EU State of the Energy Union rapport gepubliceerd
De Europese Commissie heeft haar ‘State of the Energy Union’ rapport gepubliceerd. Dat is een jaarlijkse rapportage met uitgebreide informatie over verschillende ontwikkelingen in het Europees energiebeleid. De publicatie bevat ook een analyse van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid. De Commissie concludeert dat het Nederlandse Klimaatakkoord op sommige vlakken niet voldoende is om de huidige Europese doelstellingen te halen.
Analyse energie- en klimaatbeleid
Het voorliggende rapport van de Commissie is het eerste sinds de Green Deal en alle bijhorende maatregelen die zijn aangekondigd. Het rapport beschrijft de vijf dimensies van de EU Energie Unie: decarbonisatie, energie-efficiëntie, leveringszekerheid, marktwerking en onderzoek, innovatie en concurrentievermogen. Per dimensie is een deelrapport gemaakt. Ook bevat het rapport een analyse van energiesubsidies. De Commissie concludeert dat subsidies voor fossiele brandstofproductie- en verbruik verder moeten worden teruggeschroefd. Onderdeel van het rapport is tevens een analyse van de Integrale Nationale Energie- en Klimaat (INEK) plannen, die de lidstaten vorig jaar voor het eerst hebben aangeleverd. Die plannen bevatten grondige informatie over nationale maatregelen die lidstaten nemen om aan de Europese klimaat- en energiedoelstellingen te voldoen. Dit gaat onder andere over het terugdringen van broeikasgassen, maar ook over het vergroten van het aandeel hernieuwbare energie en energie-efficiëntie. Het Nederlandse plan is grotendeels gebaseerd op het Klimaatakkoord.
Klimaatakkoord scoort niet overal voldoende
Het algemene oordeel van de Commissie is positief: Europa ligt op koers om haar huidige klimaatdoelstellingen te halen voor 2030. De Commissie heeft per lidstaat een beoordeling gemaakt van de INEK-plannen. In de analyse over Nederland staat dat de nationale maatregelen voor sectoren die onder de zogenaamde ‘Effort Sharing Regulation’ (non-ETS sectoren) vallen, zijnde transport, gebouwde omgeving en landbouw, waarschijnlijk onvoldoende zijn om aan de doelstelling te voldoen. In 2030 moet er in die sectoren 36 procent CO2-reductie gerealiseerd zijn, terwijl de plannen uit het Klimaatakkoord slechts opstellen tot 31 procent. De energiesector en de industrie, die onder het emissiehandelssysteem (ETS) vallen, halen de doelstellingen wel omdat er een emissieplafond is ingesteld door de Europese Commissie, waarbij het plafond jaarlijks verlaagd wordt. Voor de non-ETS-sectoren moeten de afzonderlijke lidstaten nationale maatregelen nemen. De Commissie is met name kritisch over de uitstoot in de LULUCF sector (landgebruik en bosbeheer). Nog niet alle additionele nationale maatregelen zijn meegenomen, meldt de Commissie. Er moet nog een assessment komen over alle maatregelen op nationaal niveau: die komt met de volgende Klimaat- en Energieverkenning (KEV) die naar verwachting 30 oktober a.s. verschijnt.
Het Klimaatakkoord is gericht op CO2-reductie als leidende doelstelling. De Europese regulering kent naast CO2-reductie ook richtlijnen voor energie-efficiëntie (EED) en hernieuwbare energie (RES). Hoewel er duidelijke verbanden zijn tussen de doelstellingen, stelt de Commissie vast dat Nederland in het uitrollen van hernieuwbare opwek momenteel achterloopt. Op het gebied van gebruik van hernieuwbare energie volstaan de Nederlandse maatregelen wel. Ten aanzien van energie-efficiëntie is Nederland ambitieus, maar laat het onvoldoende zien hoe die ambitie omgezet wordt in resultaten (implementatie). De nationale plannen ten aanzien van onderzoek en innovatie ondersteunen de klimaatambities in Nederland. Het is echter niet duidelijk hoeveel geld er na 2023 gebudgetteerd wordt en in hoeverre er rekening wordt gehouden met investeringsbehoeften in de markt. Tot slot ontbreekt volledige informatie over energiesubsidies in Nederland.
Op de perspagina van de Europese Commissie zijn alle documenten terug te lezen.