Initiatiefnota D66 miskent probleemschets netcapaciteitstekort
VEMW zienswijze ingediend als bijdrage aan effectieve oplossing
Het elektriciteitsnet dreigt een serieus knelpunt te worden voor de industrietransitie en de energietransitie. In een poging om bij te dragen aan een oplossing voor het tekort aan de elektriciteitsnet capaciteit, publiceerde D66 op 3 september jl. een initiatiefnota op haar website: ‘De ruggengraat voor goedkope en schone stroom – het elektriciteitsnet van de toekomst’. VEMW is blij met de aandacht voor deze problematiek en ondersteunt enkele voorgestelde maatregelen nadrukkelijk, maar uit de initiatiefnota blijkt helaas op cruciale onderdelen een onvolledig begrip van de oorzaken van het capaciteitstekort en de werking van de elektriciteitssysteem. VEMW heeft een zienswijze ingediend bij de Tweede Kamer om bij te dragen aan het ontwikkelen van een weloverwogen, doelmatige en vooral effectieve oplossing van de netcapaciteitsproblematiek.
Initiatiefnota
D66 heeft een initiatiefnota gepubliceerd, waarmee zij aandacht vragen voor het tekort aan capaciteit op het elektriciteitsnet. In de nota worden een aantal oorzaken genoemd als reden voor het tekort. De in de nota gestelde oorzaken zijn een scheve vertegenwoordiging van de werkelijkheid. Daarom zal een aantal van de voorgestelde oplossingen niet leiden tot een oplossing van het capaciteitstekort. Zo wordt in de initiatiefnota gesteld dat netbeheerskosten worden afgewenteld op energiebedrijven en huishoudens. Echter, netwerktarieven worden uitsluitend betaald door energiegebruikers. Energiebedrijven betalen niet voor transport van de door hen opgewekte elektriciteit. Ook worden de netwerkkosten direct gekoppeld aan de kosten van elektriciteit, terwijl deze prijzen via van elkaar onafhankelijke processen tot stand komen.
Daarnaast wordt in de nota voorondersteld dat de oorzaak van het capaciteitstekort ligt in het gebrek aan planbaarheid. Dit terwijl in het SER Energieakkoord voor Duurzame Groei uit 2013 netbeheerders expliciet verzekerden dat het regionale energienet voor de realisatie van verduurzamingsambities van 2020 geen limiterende factor vormt. En blijkt uit onderzoek dat informatiewinning, de uitvoeringstermijn van netverzwaringen en risico aversie ook belangrijke oorzaken vormen. Ten slotte is het netcapaciteitstekort een resultante van een investeringstekort. In de nota wordt daarom voorgesteld om, buiten de huidige procedure van de investeringsplannen, een Rijksarchitect aan te wijzen die investeringen uitsluitend toetst op betrouwbaarheid en duurzaamheid. Het loslaten van de doelmatigheidsvereiste biedt nou net geen passende oplossing omdat de investeringsprikkel zo weggenomen wordt. Juist nu er een tekort aan transportcapaciteit is, moet tijd noch geld worden verspild aan ineffectieve investeringen.
Hans Grünfeld, algemeen directeur van VEMW: “Wij zijn blij met de politieke aandacht voor deze problematiek. Voldoende netcapaciteit is voorwaardenscheppend voor een succesvolle industrietransitie. Een tekort aan transportcapaciteit belemmert grootverbruikers in het verduurzamen van hun processen en hindert het realiseren van klimaatdoelstellingen. Betere afstemming tussen netbeheerders en aangeslotenen van de capaciteitsbehoefte kan bijvoorbeeld worden opgelost middels implementatie van het MIEK, als onderdeel van het TIKI-advies. Het TIKI-advies biedt handvaten om knelpunten in het elektriciteitsnet doeltreffend weg te nemen, en in overleg met de energiegebruikers een betrouwbaar netwerk doelmatig te realiseren met voldoende capaciteit.”