EC wil integratie waterstof in pan-Europese energievoorziening
Ambitie 4 GW in 2024 en 40 GW elektrolyse capaciteit in 2030
Binnen vier jaar minimaal 4 GW en in 2030 40 GW elektrolysecapaciteit voor de productie van groene waterstof en investeringen om grijze waterstof koolstofarm (blauw) te maken. Waterstof die een intrinsiek onderdeel moet worden in een geïntegreerde energievoorziening door investeringen in hernieuwbare elektriciteit (zon, wind) en een waterstofinfrastructuur (transport, distributie, opslag). Dat is de ambitie van de Europese Commissie, verwoord in een uitgelekt strategiedocument dat 8 juli a.s. wordt gepresenteerd
Opschaling
In de Europese lange termijn energiestrategie moet het aandeel waterstof in de energiemix groeien van nu 2 naar 13-14 procent in 2050. Wereldwijd schatten analisten een aandeel van 24 procent waterstof in, met een jaaromzet van 200-700 mrd euro. De Commissie schat in dat in de EU tot 2050 cumulatief tot 180 mrd euro aan investeringen nodig is voor groene waterstof en 3-18 mrd euro voor blauwe waterstof. De Europese Commissie heeft voor ogen dat in drie fasen naar het 2050-doel toe gewerkt wordt van lokale initiatieven, via nationale/Europees-regionale naar een pan-Europese waterstofvoorziening.
Tot 2030 zou zo’n 13-15 mrd euro geïnvesteerd moeten worden in electrolysers en 50-150 mrd euro om hernieuwbare elektriciteit te produceren om die electrolysers te voeden. Om grijze waterstof om te zetten in blauwe waterstof zou 1-6 mrd euro nodig zijn tot 2030. Mogelijk kan ook biogas in combinatie met CCS worden ingezet om negatieve emissies te realiseren indien dat in lijn is met de EU-biodiversiteitsstrategie. Infrastructurele voorzieningen voor het transport, de distributie en de opslag van waterstof zou zo’n 120-130 mrd euro aan investeringen vergen, waarbij waar mogelijk gebruik wordt gemaakt van de bestaande aardgasinfrastructuur. De Commissie denkt hiervoor het IPCEI-instrument (Important Projects of Common Euopean Interests) open te stellen.
Regulering
De Europese Commissie heeft voor ogen dat zeker voor fase 3 een Europees reguleringskader, zoals we dat nu kennen voor elektriciteit en aardgas, moet worden ontwikkeld. Met regels voor non-discriminatore derdentoegang (Third Party Access, TPA) tot de markt via de infrastructuur, en een gelijk speelveld. Ook moet het beheer van de infrastructuur gereguleerd worden, inclusief een revisie van de lange termijn infrastructuurplannen (Ten Year Network Development Plans, TYNDPs). Daarnaast voorziet de Commissie een revisie van de Trans European Networks for Energy (TEN-E), met operationele regels voor netwerken die landsgrenzen overschrijden (interoperabiliteit) om te voorkomen dat een pan-Europese handel in waterstof wordt gehinderd.
De Commissie wil nog dit jaar een groot waterstofevenement organiseren, en vanaf 2021 consultaties voor de uitgangspunten en voorwaarden voor de ontwikkeling van een waterstofvoorziening, en effectbeoordelingen (impact assessments) om uitgewerkte voorstellen te kunnen beoordelen. VEMW zal op basis van haar in mei gelanceerde position paper waterstof reacties geven op de voorstellen van de Commissie.