Europese financiering voor eerlijke transitie
EC maakt financierings- en investeringsplannen Green Deal bekend
Op 14 januari presenteerde de Europese Commissie (EC) onder leiding van Vicevoorzitter Timmermans de eerste uitwerkingen van de Europese Green Deal, namelijk het Eerlijke Transitie Mechanisme en Green Deal investeringsplan voor een duurzaam Europa. Het idee achter deze plannen is om de transitie naar een groene economie te maken zonder dat landen of sectoren achterblijven.
Afscheid van van fossiele bronnen
De EC wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Hiervoor dient de Europese Unie afstand te nemen van fossiele bronnen zoals kolen, turf en olieschalie. De EC wil de overstap naar duurzame bronnen ondersteunen door financiële hulp te bieden aan regio’s, bedrijven en werknemers. Het Eerlijke Transitie Mechanisme moet ervoor gaan zorgen dat de transitie naar een klimaatneutrale economie op eerlijke wijze plaatsvindt. De EC wil speciale aandacht voor de regio’s die bovenmatig afhankelijk zijn van fossiele bronnen en die daardoor het meest geraakt worden.
Financiering van een eerlijke transitie
Onderdeel van het mechanisme is het Eerlijke Transitie Fonds, dat 7,5 miljard euro gaat ontvangen van nieuwe Europese fondsen. Daarnaast is er in het bestaande Europese budget ruimte gemaakt. Het fonds zal voornamelijk geld verlenen aan regio’s. Daarnaast moet het Green Deal investeringsplan in totaal 1000 miljard euro aan zowel publieke als private investeringen opleveren de komende jaren. De Europese investeringsbank (EIB) moet een centrale rol gaan krijgen in het genereren van die private investeringen. Er moeten verder Europese instrumenten komen die groene private investeringen gaan stimuleren, alsook groene budgettering en inkoop door publieke instellingen. Zo zal InvestEU worden opricht, een investeringsprogramma dat 45 miljard euro aan private investeringen moet aantrekken, bijvoorbeeld in duurzamere energie en transport of energie-efficiëntie.
Energie-intensieve bedrijven
Een doeltreffende en doelmatige financiering is ook voor de Europese energie-intensieve industrie een essentiële voorwaarde voor een succesvolle transitie. De Europese koepelorganisatie van VEMW, IFIEC Europe, publiceerde vorig jaar haar visie over een coherent energie- en industriebeleid als voorwaarde voor een klimaatneutrale toekomst. Financiële steun voor nieuwe innovaties en producenten is essentieel voor energie-intensieve bedrijven. Daarnaast moet Europees beleid gericht zijn op het stimuleren van (cross-sectorale) samenwerkingen en nieuwe waardeketens. De plannen die de EC nu naar buiten brengt kunnen een belangrijke rol spelen bij het aanjagen van de transitie. Het succes ervan hangt mede af van de beoordeling door de lidstaten (Europese Raad) en de volksvertegenwoordiging (Europese Parlement).