Europese Commissie presenteert ambitieuze maatregelen in Green Deal
Europese industrie centraal in behalen doelstellingen
Vandaag heeft Eurocommissaris Timmermans de veelbesproken EU Green Deal gepresenteerd. De Europese Unie moet zich transformeren tot een eerlijke, welvarende, grondstofefficiënte en broeikasgas-neutrale economie in 2050. De Commissie komt vanaf volgend jaar met een aantal centrale beleidsmaatregelen, waaronder een eerste Europese Klimaatwet; nodig om klimaatneutraal beleid te voeren. De Green Deal is een brede strategie, een roadmap die richting geeft aan o.a. het behoud van ecosystemen en biodiversiteit, het creëren van een schonere industrie, een meer milieuvriendelijke landbouw, duurzame gebouwen en vervoer. Met een omvangrijk investeringsprogramma en ‘carbon border adjustments’ om de industrietransitie in Europa mogelijk te maken.
Aangekondigde maatregelen
Hoewel de EU al veel heeft gedaan aan het terugdringen van broeikasgasuitstoten (23% reductie in 2018 t.o.v. 1990) zal dit niet genoeg zijn om in 2050 klimaatneutraal te worden. Daarom zal de Europese Commissie via een impact assessment exercitie gaan onderzoeken of een doelstelling van ten minste 50 tot 55 procent reductie in 2030 haalbaar is. Hierover wordt uiterlijk in juni 2021 een beslissing genomen. Onderdeel van de discussie is een mogelijke hervorming van het EU ETS en een uitbreiding daarvan naar andere sectoren (maritiem, luchtvaart, wegtransport). In maart 2020 zal de Commissie de eerste Europese Klimaatwet presenteren. Het doel van die wet is zorgen dat alle EU beleidsmaatregelen leiden tot een klimaatneutrale economie en dat alle sectoren en lidstaten daaraan bijdragen. De EC wil tevens de Europese Richtlijn Energiebelasting hervormen naar de nieuwe klimaatdoelstellingen. Klimaatverandering stopt niet bij de Europese grens en Europese bedrijven die duurzaam investeren mogen niet gestraft worden, aldus de Commissie. Daarom wil zij een carbon border adjustment mechanism invoeren. Dit betreft een heffingsmaatregel, van toepassing op specifieke sectoren, voor importproducten op basis van hun koolstofintensiteit. Om zo’n maatregel in te voeren moet die in lijn zijn met de multilaterale handelsafspraken die zijn gemaakt onder de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Deze maatregel zou ter vervanging kunnen gelden van de huidige koolstoflekkage (Carbon Leakage) beschermingsmaatregelen die onderdeel zijn van het EU emissiehandelssysteem.
Veranderend energiesysteem
Een schone, betaalbare en betrouwbare energievoorziening is noodzakelijk om de klimaatdoelstellingen voor 2030 en 2050 te behalen. Dit betekent dat het hernieuwbare energie productie aandeel in de elektriciteitssector steeds groter moet worden, kolen moet worden uit gefaseerd en ook de gassector verder moet decarboniseren. Energie-efficiëntie moet een prioriteit blijven. Dit moet gepaard gaan met zo laag mogelijke systeemkosten voor eindgebruikers. Rond 2025 wil de Commissie maatregelen presenteren voor het beter integreren van slimme energiesystemen. Slimme infrastructuur is een voorwaarde voor de transitie naar klimaatneutraliteit. Grensoverschrijdende samenwerking op het gebied van energie infrastructuur moet worden bevorderd en bijdragen aan de uitrol van de waterstofeconomie, van CO2 op- en afvang en verbruik (CCS en CCU), energieopslag en sectorintegratie.
'De vierde industriële revolutie'
De Europese industrie heeft een sleutelrol in het behalen van de doelen van de Green Deal, maar zal volledig moeten transformeren om in 2050 klimaatneutraal te zijn. De Europese Commissie zal in maart volgend jaar met een Europese industriestrategie komen waarin deze uitdaging wordt geadresseerd. Frans Timmermans sprak vandaag zelfs over een 'vierde industriële revolutie'. De Europese koepelorganisatie van VEMW, IFIEC Europe heeft in augustus een position paper opgesteld voor de industrietransitie. Recentelijk kwam de High Level Group voor de energie-intensieve industrieën naar buiten met een aantal aanbevelingen waar de Commissie tevens naar verwijst.
Aan de slag
Frans Timmermans is sinds 1 december de eerste vicevoorzitter van de Europese Commissie en verantwoordelijk voor klimaatbeleid. Samen met Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen was hij vandaag in het Europees Parlement om de Europarlementariërs in te lichten over de plannen van de Commissie. De EU Green Deal is daar gepresenteerd als het startpunt van een gemeenschappelijk pad naar klimaatneutraliteit en als een nieuw Europees groeimodel. Timmermans mag de komende jaren aan de slag om de ambitieuze maatregelen die in de Green Deal worden aangekondigd tot realisatie te brengen.