Netbeheerders laten in 2020 overwegend stijging tarieven zien
VEMW publiceert tarievenoverzicht met verschuivingen
Toezichthouder ACM heeft de besluiten over de maximumtarieven gepubliceerd voor de diensten van de regionale netbeheerders zoals Liander, Enexis, Stedin en Enduris. De 2020 tarieven voor landelijk gasnetbeheerder GTS zijn eerder dit jaar al vastgesteld. De definitieve tarieven van landelijk elektriciteitsnetbeheerder TenneT volgen nog voor de jaarwisseling. Behoudens enkele kleine aanpassingen komen de tarieven overeen met de door de netbeheerders ingediende voorstellen.
Regulering
De elektriciteits- en gasnetgebruiker is gebonden aan de netbeheerder, die als monopolist het transport- en distributienet beheert waarvan de aangeslotene gebruik wil maken. In Nederland heeft de wetgever toezichthouder ACM belast met de taak om een methode van regulering vast te stellen, waarmee de netbeheerder een prikkel krijgt om net zo doelmatig te handelen als bedrijven op een open markt met concurrentie. De netbeheerder dient op basis van de genoemde methode een tarievenvoorstel in bij ACM, dat vervolgens een besluit neemt over de hoogte van de – maximum – tarieven.
Elektriciteit
De tarieven voor de diensten van landelijk elektriciteitssysteembeheerder TenneT zijn nog niet definitief vastgesteld door ACM. Volgens de voorstellen stijgen de tarieven voor het EHS-netvlak met ruim 100 procent. Die stijging wordt mede veroorzaakt door correcties op de toegestane inkomsten van voorgaande jaren en een toename van de toegestane inkomsten in 2020 ten gevolge van de gewijzigde methodebesluiten in transport en systeemtaken. Daarnaast is het voor TenneT nu toegestaan om voor projecten onder de rijkscoördinatieregeling (RCR) een vergoeding te krijgen via de nettarieven. Ook is de stijging te verklaren door een lagere inzet van veilinggelden in 2020 voor dekking van de tariefinkomsten. Mogelijk wordt deze inzet nog verhoogd met bijgevolg een dempend effect op de tariefstijgingen. Tot slot zijn de verwachte rekenvolumia voor EHS lager.
Als gevolg van de cascadering van de gestegen EHS-kosten naar het HS-netvlak zullen de HS-tarieven met ruim 50 procent stijgen. Het effect van de TenneT-kosten op de tarieven van de regionale netbeheerders is vooralsnog gering omdat de cascade-doorwerking een regulatore vertraging van 2 jaar kent.
Opvallend is dat de Stedin tarieven als enige van de regionale netbeheerders dalen, en wel met 1,5-5,5 procent, afhankelijk van het netvlak. De tarieven van Liander (2,5-4,5%), Enexis (3-4,5%), en Enduris (ca. 5%) stijgen, onder andere omdat ze van het CBb een hogere kapitaalslastenvergoeding (WACC) in rekening mogen brengen.
Gas
Het gemiddelde transporttarief van landelijk gassysteembeheerder GTS stijgt met circa 10 procent ten opzichte van 2019. De grootste oorzaak van de stijging (5,2 procentpunten) is een eenmalige correctie als gevolg van een uitspraak van de rechter (CBb). Hieruit volgt dat GTS vanaf 2017 te weinig inkomsten heeft ontvangen. Dit wordt met een hogere kapitaallastenvergoeding (WACC) en een lagere productiviteitsverbetering (frontier shift) in één keer gecorrigeerd voor de jaren 2017 tot en met 2020. Een tweede factor in de tariefstijging ligt besloten in de eenmalige wijziging van de berekeningsmethode (ca. 4 procentpunten) van de voorspelde gecontracteerde capaciteit met toepassing van multipliers en seizoensfactoren. Dit heeft te maken met de toepassing van de nieuwe Europese netwerkcode voor harmonisatie van de tariefgrondslag (NC TAR). De laatste 1 procentpunt tariefstijging zit in de verwachte daling van de transportcapaciteit boekingen.
De telemetriegrootverbruikers op regionale gasnetten gaan in 2020 meer betalen voor hun gastransport, variërend van een kleine 3 procent (Enexis en Stedin), 4,7 procent bij Enduris en 6,5 procent bij Liander tot 7,8 procent bij Westland. In het oog springt de tariefstijging met 220 (!) procent van de Extra Hoge Druk (EHD) net tarieven van Enexis en Enduris. Deze exorbitante stijging heeft te maken met lagere rekenvolumina gedurende meerdere (!) jaren, waardoor naast een structureel effect 2019-2020 ook een grote eenmalige correctie plaatsvindt over de jaren 2017 en 2018 in de tarieven van 2020.
Overzichten
VEMW heeft voor haar leden weer handige overzichten gemaakt van de door de ACM vastgestelde tarieven:
Gas en Elektriciteit
In de overzichten staan niet alleen de tarieven van de landelijke en regionale netbeheerders voor 2019, maar ook een overzicht van de tarieven van de afgelopen jaren. Uiterlijk in januari zullen aan het overzicht de energiebelastingtarieven en ODE-heffing worden toegevoegd.