Informatieplicht Energiebesparing: deadline 1 juli 2019!
Belangrijkste uitgangspunt: erkende maatregelenlijsten
Uiterlijk op 1 juli 2019 moeten 125.000 bedrijven en instellingen die per jaar vanaf 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m3 aardgas(equivalent) verbruiken de overheid informeren welke energiebesparende maatregelen zij hebben genomen in hun inrichting(en). Zij moeten actief rapporteren via het eLoket van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Doel van de informatieplicht is om meer energie te besparen, het voorkomen van verschillende – en daarmee discriminerende - gemeentelijke lijstjes en zorgen dat toezichthouders zich gaan richten op inrichtingen die geen melding doen en/of geen maatregelen treffen.
Energiebesparingsplicht
De ‘energiebesparingsplicht’, zoals die staat in het Activiteitenbesluit milieubeheer (artikel 2.15), geldt sinds 2008 en verplicht bedrijven en instellingen (inrichtingen) die vanaf 50.000 kWh of vanaf 25.000 m³ aardgas(equivalenten) gebruiken, alle energiebesparende maatregelen te treffen die zich binnen vijf jaar of minder terugverdienen. Uitgezonderd van de energiebesparingsplicht – en dus ook de informatieplicht – zijn inrichtingen die per jaar minder gebruiken dan 50.000 kWh én 25.000 m³ aardgas(equivalent), deelnemers aan het Europese Emissiehandelssysteem (ETS) en zgn. ‘type C- vergunningplichtige bedrijven, en bedrijven die aan de energiebesparingsplicht geacht worden te voldoen door deelname aan het Convenant Meerjarenafspraak energie-efficiëntie (MJA3) mét een goedgekeurd energie-efficiency plan (EEP).
Inrichtingen die auditplichtig zijn onder de Europese Energie-Efficiency Richtlijn (EED) zijn niet uitgezonderd van de informatieplicht. Echter, voor hen geldt een latere deadline om te informeren dan 1 juli 2019. Zij informeren gelijk met de deadline van hun audit uiterlijk op 5 december 2019. De informatieplicht geldt voor ‘de drijver van de inrichting’. Dit kan zowel de eigenaar / verhuurder zijn als de gebruiker / huurder en wordt bepaald door het ‘bevoegd gezag’: de gemeente of de door de gemeente ingeschakelde Omgevingsdienst.
Erkende Maatregelenlijsten
Via een Stappenplan Informatieplicht Energiebesparing kunnen bedrijven en instellingen controleren of zij aan de informatieplicht moet voldoen. Uitgangspunt voor de informatieplicht zijn de Erkende Maatregelenlijsten. Daarop staan voor 19 bedrijfstakken, subsectoren en gebouwtypen maatregelen om tot energiebesparing te komen en die geacht worden altijd rendabel te zijn, dat wil zeggen, dat zij zich terug verdienen binnen 5 jaar. Een inrichting die alle op zijn bedrijf van toepassing zijnde erkende maatregelen treft, voldoet automatisch aan de energiebesparingsplicht. Het bevoegd gezag kan dan geen extra maatregelen vragen. Bedrijven of instellingen (inrichtingen) die al bezig zijn met het nemen van energiebesparende maatregelen, hoeven eerder genomen erkende maatregelen niet direct te vervangen wanneer er een betere maatregel op de lijst komt. Daar zorgen de opgenomen randvoorwaarden en de uitgangssituatie in de nieuwe erkende maatregelenlijst voor. Voor nieuwe erkende maatregelen geldt dat deze pas hoeven doorgevoerd vanaf het eerstvolgende natuurlijke moment, zoals een afschrijving of verbouwing. Welke maatregelen voor een onderneming van toepassing zijn, hangt verder onder meer af van technische of economische randvoorwaarden, en de - energetische - samenhang tussen maatregelen.
Uitgangspunt is de lijst met erkende maatregelen. Als in plaats van een erkende maatregel een alternatieve maatregel genomen wordt, dan moet die net zo veel of meer energie besparen als de erkende maatregel en wordt deze in plaats van de erkende maatregel gemeld. Inrichtingen waarvoor geen erkende maatregelenlijst beschikbaar is, geven aan het bevoegd gezag alle genomen maatregelen op die een terugverdientijd van 5 jaar of minder kennen.
Als bedrijven niet of in onvoldoende mate voldoen aan de informatieplicht, dan kan het bevoegd gezag een dwangsom opleggen. Dat is een bedrag dat de inrichting moet betalen als deze de overtreding niet binnen de gestelde periode herstelt. Voor de hoogte van de dwangsommen en herstelperioden worden momenteel richtlijnen opgesteld. De regel is dat bedrijven eerst een hersteltermijn krijgen en dat als bedrijven daar op niet reageren sancties kunnen volgen.
Om ondernemers te ondersteunen bij de rapportage hebben MKB-Nederland en VNO-NCW met 55 partners de website opgezet. Ondernemers kunnen hier een check doen (RVO Stappenplan) of ze aan de informatieplicht moeten voldoen, en vinden er informatie over hoe ze dat kunnen doen. Op de website staan verschillende artikelen, infographics en de Erkende Maatregelenlijst.