Voortgang van de implementatie van congestiemanagement in elektriciteitsnetwerken en belangrijkste aandachtspunten.
De ACM heeft met het codebesluit van 25 mei 2022 de mogelijkheden voor congestiemanagement verruimd. Uit een door de ACM uitgevoerde evaluatie komen een aantal bevindingen en verbeterpunten naar voren.
De ACM stelt in het evaluatiedocument vast dat netbeheerders, marktpartijen en hun representatieve organisaties in het afgelopen jaar belangrijke stappen hebben gezet met de implementatie van congestiemanagement. De eerste congestiemanagement -contracten zijn inmiddels afgesloten en verschillende voorbeelden in de praktijk laten zien dat er door congestiemanagement daadwerkelijk ruimte vrijkomt op het net. Ook is er een breed gedeeld besef dat congestiemanagement de komende decennia een centrale rol in het elektriciteitssysteem zal vervullen, omdat periodes van structurele netcongestie met enige regelmaat zullen terugkeren.
Tegelijkertijd is het gezamenlijke beeld van de ACM, netbeheerders en marktpartijen dat de implementatie van congestiemanagement nog niet snel genoeg gaat en dat een versnelling noodzakelijk is. Zo is slechts een beperkt aantal congestieonderzoeken afgerond en een beperkte hoeveelheid regelbaar vermogen gecontracteerd. Hierdoor kunnen marktpartijen die in congestiegebieden op de wachtlijst staan voor een aansluiting, zoals aanvragen voor zon- en windparken, nog geen toegang krijgen tot het net. Dit belemmert de versnelling van de energietransitie.
De ACM stelt in het evaluatiedocument verschillende verbeterpunten vast. Ze roept netbeheerders en marktpartijen op om hiermee aan de slag te gaan. Zo kan verplichte deelname aangesloten grotere partijen ertoe bewegen om mee te werken aan congestiemanagement waardoor er ruimte op het net komt voor nieuwe partijen. Daarnaast kan het standaardiseren van contracten en vergoedingen de totstandkoming van congestiemanagement-afspraken versnellen.
Door de sterke groei van duurzame opwek van elektriciteit en de elektrificatie van vervoer en de industrie neemt de vraag naar transportcapaciteit op het Nederlandse elektriciteitsnet sterk toe. De netbeheerders investeren de komende jaren miljarden euro’s aan publiek geld om het stroomnet uit te breiden. Daarbij is het niet langer mogelijk om het stroomnet te dimensioneren op het piekgebruik. Netbeheerders en aangeslotenen moeten blijvend samenwerken om het net slimmer te benutten en fysieke congestie op te lossen. Congestiemanagement is daarbij een noodzakelijk en een effectief instrument Congestiemanagement zorgt ervoor dat producenten of afnemers van elektriciteit – tegen een vergoeding- meehelpen het net minder te belasten door invoeding of afname op piekmomenten tijdelijk te beperken.
Dankzij congestiemanagement kan een deel van de marktpartijen die op de wachtlijst staan voor transportcapaciteit, zoals ontwikkelaars van zon- en windparken of grootverbruikers die e-boilers willen plaatsen, hun projecten realiseren voordat de netuitbreiding gereed is. Congestiemanagement draagt daarmee bij aan de versnelling van de energietransitie.